Στην τελική επιλογή των προγραμμάτων διδασκαλίας συμπεριλαμβάνονται 40 εκπαιδευτικοί πόροι: 9 στην Ελλάδα, 15 στην Ισπανία και 16 στην Ιταλία. Η αναζήτηση επικεντρώθηκε στις τρεις χώρες-εταίρους του προγράμματος DIALOGOS λόγω χρονικών περιορισμών.
Τα κριτήρια επιλογής των προγραμμάτων διδασκαλίας ήταν τα ακόλουθα: α) μαθήματα που παρέχονται από Ιδρύματα Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης ή από έργα που λαμβάνουν χρηματοδότηση της ΕΕ σε σταθερή βάση και β) προγράμματα που αφορούν δημόσιες υπηρεσίες ή/και μετάφραση/διερμηνεία. Στα κριτήρια επιλογής δεν συμπεριλήφθηκε η προσφορά μαθημάτων σε μία τουλάχιστον Γλώσσα Μικρότερης Διάδοσης (ΓΜΔ), καθώς η ίδια η έννοια των Γλωσσών Μικρότερης Διάδοσης αποτέλεσε αντικείμενο συζήτησης μεταξύ των εταίρων, όπως αναπτύσσεται και στην έκθεση που κατατέθηκε. Στα προγράμματα διδασκαλίας που επιλέχθηκαν επιδιώκεται η διάσταση της διεπιστημονικότητας.
Τα κύρια σημεία
- ΙΤΑΛΙΑ: Ένα πολύ σημαντικό πρόγραμμα διδασκαλίας/κατάρτισης για το DIALOGOS είναι το μονοετές πρόγραμμα σπουδών για τη Γλωσσική Αρωγή στο Νομικό και Ιατρικό τομέα, που σχεδιάστηκε και προσφέρεται από το Πανεπιστήμιο της Bologna-Forli. Απευθύνεται τόσο σε φοιτητές όσο και σε άτομα που δεν είναι πτυχιούχοι πανεπιστημίου, αλλά έχουν εργασιακή εμπειρία. Το πρόγραμμα έχει λίγα χρόνια λειτουργίας, στηρίζεται στα αποτελέσματα του Προγράμματος ReACTMe και θα είναι ενδιαφέρον να παρακολουθήσουμε την εξέλιξή του και να δημιουργήσουμε συνέργειες με το πρόγραμμα DIALOGOS.
- ΙΣΠΑΝΙΑ, UAH: Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας, Διερμηνείας και Μετάφρασης στις Δημόσιες Υπηρεσίες
- ΕΛΛΑΔΑ, ΑΠΘ: ΔΠΜΣ Διερμηνείας και Μετάφρασης, με τις εξής δύο ειδικεύσεις: Διερμηνεία και Μετάφραση. ΠΜΣ στη Πολιτική, Γλώσσα και Διαπολιτισμική Επικοινωνία (POLICO), Ιόνιο Πανεπιστήμιο, το οποίο φαίνεται να επικεντρώνεται κυρίως στη διαπολιτισμική επικοινωνία, αλλά προσφέρεται μόνο στην ελληνική γλώσσα.
Με εξαίρεση τα αραβικά και κινέζικα, οι Γλώσσες Μικρότερης Διάδοσης οι οποίες προσφέρονται από τα επιλεγμένα προγράμματα διδασκαλίας είναι ελάχιστες.
Όσον αφορά τους τομείς που σχετίζονται με το πρόγραμμα DIALOGOS, όπως είναι τα περιβάλλοντα υγείας και οι νομικές υπηρεσίες: στην πλειονότητα των επιλεγμένων προγραμμάτων διδασκαλίας δεν προσφέρεται μια τέτοια ειδίκευση. Τα μόνα πανεπιστημιακά προγράμματα μεταπτυχιακών σπουδών που ειδικεύονται σε αυτούς τους τομείς είναι: το πρόγραμμα που προσφέρεται από το Πανεπιστήμιο της Αλκαλά, το πρόγραμμα «Διαπολιτισμικής Επικοινωνίας, Μετάφρασης και Διερμηνείας» που προσφέρεται από το Πανεπιστήμιο Pablo de Olavide και ο κύκλος ειδίκευσης στη «Γλωσσική Βοήθεια σε Νομικά και Υγειονομικά Πλαίσια» που προσφέρεται από το πανεπιστήμιο Πανεπιστήμιο της Bologna-Forlì.
Τεχνικές και είδη Μετάφρασης και Διερμηνείας: τα περισσότερα προγράμματα από αυτά που επιλέχθηκαν προσφέρουν τόσο μετάφραση όσο και διερμηνεία. Η διερμηνεία συνεδρίων διδάσκεται συχνότερα από τη διερμηνεία σε δημόσιες υπηρεσίες/ διαμεσολάβηση (συχνά προσφέρονται μαθήματα νοηματικών γλωσσών, τα οποία ωστόσο δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα χαρτογράφηση).
Το τελικό εκπαιδευτικό υλικό περιλαμβάνει 55 πόρους. Οι πόροι έχουν κωδικοποιηθεί με βάση τα διαφορετικά περιβάλλοντα χρήσης, με τα οποία σχετίζονται. Έτσι, το αγγλικό γράμμα H αντιστοιχεί στην υγειονομική περίθαλψη, το L σε νομικά θέματα, το M σε μεικτά περιβάλλοντα και το R σε πόρους που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για τους πρόσφυγες. Η τελική επιλογή των πόρων έχει ως εξής: 18 H, 9 L, 18 M, R10.
Τα βήματα της έρευνας ήταν τα εξής:
- Επανεξέταση του υλικού που δημιουργήθηκε από προγράμματα που έλαβαν χρηματοδότηση από την ΕΕ συναφή με το DIALOGOS, ξεκινώντας από εκείνα στα οποία συμμετείχε ενεργά τουλάχιστον ένας οργανισμός/μέλος των Εταίρων του DIALOGOS (άμεση γνώση) και προχωρώντας σε εκείνα στα οποία δεν εμπλέκεται άμεσα κάποιος οργανισμός/μέλος της Ομάδας DIALOGOS.
- Χαρτογράφηση των δικτύων/ομάδων/οργανισμών/πόρων που αναφέρονται σε ορισμένα από τα επιλεγμένα προγράμματα διδασκαλίας, π.χ. ORCIT (Online Resources for Conference Interpreter Training), JURINTE (Διεπαγγελματική κατάρτιση για τη δικαστική διερμηνεία, Πανεπιστήμιο της Γάνδης), CIUTI (Conférence internationale permanente d’instituts universitaires de traducteurs et interprètes), συμπεριλαμβανομένων όλων των Ευρωπαϊκών προγραμμάτων που είναι διαθέσιμα από την ιστοσελίδα της ΕΕ και τα οποία συχνά συνέπιπταν με τα προαναφερθέντα.
- Αναζήτηση περισσότερων έργων Erasmus+ στη σχετική πύλη της ΕΕ χρησιμοποιώντας ορισμένες λέξεις-κλειδιά όπως: διερμην*, διαμεσολαβ*, νομικ*, υγει*.
- Αναζήτηση εκτός των ορίων της ΕΕ. Όπως για παράδειγμα: Διεθνής Ένωση Ιατρικών Διερμηνέων (IMIA) στις ΗΠΑ, Δίκτυο Διερμηνέων Υγειονομικής Περίθαλψης (HCIN) και Εθνικό Συμβούλιο για τη Διερμηνεία στην Υγειονομική Περίθαλψη (NCIHC). Μάλιστα, το τελευταίο διαθέτει ειδικό τμήμα και ομάδα Γλώσσες Μικρότερης Διάδοσης.
- Σχετικοί με το DIALOGOS ευρωπαϊκοί οργανισμοί: Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO) και Οργανισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Άσυλο (EUAA).
Ορισμένα εμπόδια
- Η πρόσβαση στο υλικό δεν είναι πάντοτε δωρεάν και απαιτείται πληρωμή.
- Δυσκολία οριοθέτησης/καθορισμού του συγκεκριμένου τομέα.
- Παρουσία Γλωσσών Μικρότερης Διάδοσης στους επιλεγμένους πόρους, αλλά σε περιορισμένη συχνότητα (κυρίως φυλλάδια)
- Διαφορά αντίληψης μεταξύ ακαδημαϊκής κοινότητας και επαγγελματιών σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης (πρβλ. Translators without Borders): Διαφορετικές ανάγκες και, ως εκ τούτου, διαφορετικό υλικό.